Trong dòng chảy không ngừng của hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế, giao thông vận tải đóng vai trò huyết mạch. Đặc biệt, với một tỉnh biên giới trọng điểm như Lạng Sơn, việc kết nối hạ tầng giao thông xuyên quốc gia càng trở nên ý nghĩa. Chính vì lẽ đó, việc chính thức khôi phục hoạt động chạy tàu Liên vận Quốc tế hành khách trên tuyến Nam Ninh (Trung Quốc) – Gia Lâm (Việt Nam) kể từ ngày 25 tháng 5 năm 2025 là một sự kiện quan trọng mở ra những chân trời mới đầy hứa hẹn cho sự phát triển bứt phá.

Tuyến đường sắt nối liền Việt Nam và Trung Quốc qua cửa khẩu Đồng Đăng – Bằng Tường luôn là một biểu tượng của mối quan hệ hữu nghị, hợp tác và giao lưu giữa hai quốc gia. Tuy nhiên, do những ảnh hưởng không lường trước của đại dịch Covid-19 trên phạm vi toàn cầu, hoạt động khai thác chạy tàu khách liên vận quốc tế số hiệu T8701/MR2, T8702/MR1 giữa Việt Nam và Trung Quốc đã tạm dừng khai thác từ ngày 05 tháng 02 năm 2020 theo chỉ đạo của Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng).

(Hình ảnh minh hoạ: Tàu liên vận Việt – Trung chạy qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn)

Giờ đây, với sự kiểm soát thành công dịch bệnh và những nỗ lực không ngừng từ cả hai phía, "chuyến tàu hữu nghị" này đã sẵn sàng lăn bánh trở lại. Căn cứ văn bản số 3790/BXD-HTQT ngày 21 tháng 5 năm 2025 của Bộ Xây dựng về việc chạy lại tàu khách liên vận quốc tế Việt Nam – Trung Quốc qua cửa khẩu Đồng Đăng - Bằng Tường, một cuộc hội đàm quan trọng đã diễn ra vào ngày 13 tháng 5 năm 2025 giữa Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng, Lạng Sơn của Việt Nam và Chính phủ nhân dân thành phố Bằng Tường, Quảng Tây của Trung Quốc. Tại cuộc hội đàm này, hai bên đã thống nhất cao về việc chạy lại tàu liên vận quốc tế hành khách Nam Ninh (Trung Quốc) – Gia Lâm (Việt Nam) từ ngày 25 tháng 5 năm 2025. Đây là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ, tinh thần hợp tác vì lợi ích chung, mở đường cho một kỷ nguyên mới của giao lưu, phát triển.

Việc khôi phục hoạt động tàu khách liên vận quốc tế Việt Nam và Trung Quốc mang trong mình những ý nghĩa chiến lược sâu sắc và toàn diện.

Thứ nhất, đây là cơ hội Vàng để tăng cường hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Trung Quốc. Tuyến đường sắt này không chỉ đơn thuần là một phương tiện đi lại; nó là cầu nối giao thương, là hành lang kinh tế quan trọng. Việc chạy lại tàu khách liên vận sẽ tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các doanh nhân, thương nhân, nhà đầu tư hai nước di chuyển, gặp gỡ, đàm phán và xúc tiến các hoạt động hợp tác kinh tế. Đặc biệt, đối với Lạng Sơn – cửa ngõ quan trọng trong giao thương Việt – Trung, tuyến tàu này sẽ trực tiếp hỗ trợ các hoạt động xuất nhập khẩu, logistics, và các dịch vụ đi kèm tại khu vực cửa khẩu Đồng Đăng. Dòng chảy của con người sẽ kéo theo dòng chảy của ý tưởng, cơ hội và nguồn lực, góp phần thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế liên quan, từ thương mại, dịch vụ cho đến sản xuất. Khi các chuyến tàu đầy ắp hành khách lăn bánh qua cửa khẩu, đó cũng là tín hiệu tích cực cho sự tăng trưởng của nền kinh tế.

Thứ hai, việc khôi phục chạy tàu giúp Nâng cao hiệu quả khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt. Hệ thống đường sắt, đặc biệt là tuyến Hà Nội – Đồng Đăng đi qua nhiều địa phương chiến lược, là tài sản quốc gia có giá trị lớn, đòi hỏi sự đầu tư và duy trì liên tục. Việc tạm dừng khai thác tàu khách quốc tế trong thời gian dài đã ảnh hưởng ít nhiều đến hiệu quả sử dụng của hệ thống này. Giờ đây, với việc đoàn tàu liên vận quốc tế chính thức hoạt động trở lại, kết cấu hạ tầng đường sắt trên tuyến sẽ được khai thác tối ưu hơn, phát huy hết công năng và giá trị đầu tư. Điều này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế trực tiếp cho ngành đường sắt mà còn góp phần vào sự phát triển chung của hệ thống giao thông vận tải quốc gia, phục vụ tốt hơn nhu cầu đi lại và vận chuyển hàng hóa trong tương lai.

Thứ ba, đây là cơ hội tuyệt vời để mở rộng, thu hút khách du lịch quốc tế bằng tàu hỏa. Du lịch đường sắt đang ngày càng trở thành một xu hướng được ưa chuộng trên toàn thế giới bởi sự thoải mái, an toàn, và cơ hội ngắm nhìn cảnh quan dọc đường đi. Việc khôi phục tuyến tàu khách liên vận Nam Ninh – Gia Lâm chính là cánh cửa rộng mở để đón chào một lượng lớn du khách quốc tế yêu thích hình thức du lịch này đến với Việt Nam nói chung và Lạng Sơn nói riêng. Từ Nam Ninh, hành khách có thể dễ dàng tiếp tục hành trình bằng hệ thống tàu cao tốc hiện đại của Trung Quốc để đến thăm tất cả các điểm du lịch hấp dẫn trên khắp lãnh thổ Trung Quốc. Ngược lại, du khách quốc tế từ Trung Quốc và các nước khác qua Trung Quốc có thể dễ dàng tiếp cận Việt Nam bằng tàu hỏa qua cửa khẩu Đồng Đăng, khám phá vẻ đẹp của Hà Nội cổ kính, và từ đó tỏa đi các địa điểm trên đất nước Việt Nam. Ngành đường sắt hai nước kỳ vọng sản lượng khách đi tàu sẽ tăng mạnh sau khi khôi phục chạy lại đoàn tàu, phản ánh đúng xu hướng du lịch bằng đường sắt đang lên ngôi của nhân dân hai nước và du khách quốc tế. Đối với Lạng Sơn, đây là cơ hội để quảng bá du lịch cửa khẩu, các điểm đến văn hóa, lịch sử, thiên nhiên độc đáo của tỉnh, biến Lạng Sơn không chỉ là điểm trung chuyển mà còn là một điểm dừng chân hấp dẫn trên hành trình khám phá của du khách.

Tuy nhiên, cùng với những cơ hội lớn lao, việc khôi phục và vận hành tuyến tàu liên vận quốc tế cũng đặt ra những yêu cầu nghiêm ngặt về đảm bảo an ninh trật tự và an toàn giao thông đường sắt. Nhận thức rõ điều này, Chi nhánh Khai thác đường sắt Hà Lạng, Ban An toàn giao thông tỉnh, Công an tỉnh các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, Lạng Sơn đã và đang phối hợp chặt chẽ, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quyết liệt để đảm bảo cho những chuyến tàu an toàn tuyệt đối trên mỗi dặm đường.

Công tác đảm bảo an toàn giao thông đường sắt khi tổ chức chạy tàu Liên vận Quốc tế là trách nhiệm chung, đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội. Để hiện thực hóa mục tiêu "Hành trình an toàn", nhiều biện pháp đã và đang được triển khai mạnh mẽ:

Tăng cường tuyên truyền, nâng cao ý thức cộng đồng: Ban An toàn giao thông các huyện, thành phố có đường sắt chạy qua, phối hợp với đơn vị quản lý đường sắt, chỉ đạo các xã, phường, thị trấn hàng ngày phát thanh, tuyên truyền trên hệ thống thông tin về việc đảm bảo an toàn giao thông, các biện pháp phòng ngừa tai nạn giữa các đoàn tàu và phương tiện, người dân khi đi qua đường sắt tại các đường ngang không có người gác, lối đi tự mở. Đặc biệt, nội dung tuyên truyền quan trọng là tuyên truyền người dân không ném đất, đá, chất bẩn lên tàu.

Công an các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, Lạng Sơn đang tăng cường tuần tra, kiểm soát tại các nhà ga, dọc tuyến đường sắt nhằm phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm về trật tự an toàn giao thông đường sắt, ngăn chặn hành vi ném đất, đá, chất bẩn lên tàu. Đồng thời, lực lượng công an cũng nắm bắt âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, bảo vệ an ninh kinh tế, an ninh chính trị nội bộ và trật tự an toàn xã hội, đảm bảo môi trường an ninh, an toàn tuyệt đối cho hoạt động của đoàn tàu và hành khách.

Các đơn vị liên quan đang tăng cường phối hợp với đơn vị quản lý đường sắt kiểm tra đảm bảo kết cấu hạ tầng giao thông và hành lang an toàn giao thông đường sắt. Đặc biệt tại các đường ngang, lối đi tự mở và "điểm đen" có nguy cơ tiềm ẩn mất an toàn giao thông, thông tin về vị trí các điểm này được thông báo đến các đơn vị tổ chức cảnh giới để thực hiện công tác đảm bảo an toàn.

Việc khôi phục chạy tàu Liên vận Quốc tế hành khách Nam Ninh – Gia Lâm từ ngày 25/5/2025 là một bước tiến quan trọng, không chỉ nối lại một tuyến giao thông truyền thống mà còn thổi luồng sinh khí mới vào các hoạt động kinh tế, du lịch và giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đây là cơ hội để Lạng Sơn khẳng định vai trò là cửa ngõ chiến lược, điểm trung chuyển và điểm đến hấp dẫn trên bản đồ kết nối quốc tế.

Nguyễn Thị Dung.